Tu jesteś:   Strona główna / Porady / Angina

 

 

 

Grypa 

 

1. JAK LECZYĆ?

Po pierwsze rozpoznać chorobę

Leczenie choroby jest uzależnione jest od przyczyny, która ją wywołuje oraz od specyficznych objawów chorobowych. Ostra infekcja przeziębieniowa i grypa mają wiele cech wspólnych. Obie choroby wywołują wirusy; w obu infekcjach objawy są podobne, a różnice trudne do rozpoznania dla laika. Wspólnymi ostrymi objawami grypy i przeziębienia jest: złe samopoczucie, senność, ból gardła, zapalenie błony śluzowej nosa, katar, kaszel i niekiedy gorączka (stan podgorączkowy), czasem ból głowy. Chociaż podobne objawy infekcji wirusowych leczymy identycznie, takimi samymi lekami – to w leczeniu należy uwzględnić różniący się wyraźnie przebieg obu chorób oraz różne nasilenie objawów i diametralnie odmienne zagrożenie powikłaniami. Całkiem odmienne jest natomiast leczenie przyczyn infekcji, gdyż możliwe tylko w grypie. Ważne jest więc wczesne rozpoznanie przyczyny infekcji, aby odpowiednio dobrać leki i pieczołowitośc leczenia. 

Jak przyczyna – takie leczenie.

Zakażenia dróg oddechowych wywołują najczęściej rinowirusy, powodujące zwykły katar i zapalenie gardła – czyli tzw. zwykłe przeziębienie. Znacznie poważniejsze skutki ma zakażenie wirusami paragrypy, adenowirusami czy też wirusami grypy, bo te powodują zapalenie szerzące się w dół – do krtani, tchawicy, oskrzeli, płuc lub powodując stan zapalny w nosogardzieli, który może wywołać zapalenie zatok i uszu. Najbardziej niebezpieczne są wirusy grypy tupu A i B, bo zdecydowanie najczęściej prowadzą do groźnych – znacznie groźniejszych od samej grypy – powikłań.

Leczyć się samemu – czy z pomocą lekarza?

Dobra odpowiedź na to pytanie zależy od indywidualnej umiejętności rozpoznania (i odróżnienia!) zakażenia wirusem grypy od zakażenia  przeziębieniowego. Pewność, że rozpoznaliśmy przeziębienie wirusowe powala podjąć samoleczenie przy pomocy farmaceuty aptecznego. W przypadku objawów ostrej grypy, a zwłaszcza symptomów jej powikłań należy skorzystać z pomocy lekarza. 

Jak leczymy infekcje wirusowe górnych dróg oddechowych?

Szczepienie nie jest jednak możliwe przeciw wirusom przeziębienia i kataru, ze względu na ich wyjątkową zdolność do mutacji.

Leczenie przyczynowe grypy – leki przeciwwirusowe

Leczenie przyczynowe, czyli niszczenie wirusów wywołujących grypę przy pomocy leków jest możliwe od dawna przy pomocy leków typu amantadyna i rimantadina. Tego typu leki można nazwać lekami starej generacji. Ostatnio wprowadza się bowiem do zwalczania wirusów grypy leki nowej generacji bardziej skuteczne i bezpieczne w stosowaniu – tzw. inhibitory neuramidaz. Są to leki o nazwach chemicznych - zanamiwir i oseltamiwir – które niszczą wirusy grypy typu A i B.

Leczenie objawów grypy

Zalecane jest podawanie tzw. niesteroidowych środków przeciwzapalnych o działaniu przeciwgorączkowym, przeciwbólowym i przeciwzapalnym. Leki tego typu przeciwdziałają najbardziej dotkliwym dla chorego objawom infekcji wirusowej. Ważne jest też stosowanie leków zmniejszających obrzęk zmienionej zapalnie błony śluzowej nosa i gardła oraz zwalczających suchy kaszel i ułatwiających wyksztuszanie tzw. flegmy. Już przy wystąpieniu pierwszych objawów choroby, wielu ekspertów zaleca stosowanie dużych dawek witaminy C , co może być uznane za bodziec wzmocniający lokalną odporność nosa i gardła - uszczelnienie i regeneracja nabłonka śluzówki, uszczelnienie naczyń włosowatych,  itp.

Powikłanie bakteryjne infekcji wirusowej  

W niesprzyjających warunkach zewnętrznych (konieczność przebywania na dworze podczas deszczu, w chłodzie, itp.) lub z powodu osłabionego układu odpornościowego (chorobami, wiekiem, niedożywieniem, itp.) - zapalenie wirusowe górnych dróg oddechowych może przejść w zakażenie bakteryjne lub w inne powikłania układowe i narządowe. Powikłanie bakteryjne cechuje się nawrotem wysokiej gorączki i ropną wydzielnią. Dzieje się tak, ponieważ gęstniejąca wydzielina śluzowa, jeżeli zalega w drogach oddechowych, staje się pożywką, w której mnożą się bakterie. Zwykle są to bakterie stale obecne w drogach oddechowych: pneumokoki, pałeczki hemofilne (poprzednia nazwa – Haemophilus influenzae), Moraxella catarrhalis

 

2. LECZENIE OBJAWÓW GRYPY I PRZEZIĘBIENIA

Zakażenia wirusowe dróg oddechowych ulegają najczęściej samowyleczeniu.

W przeziębieniu, jak i w grypie (jeśli nawet nie jest zablokowana szczepionką )  – zdrowy, dojrzały układ odpornościowy sam zwalcza po kilku dniach chorobę (4-5 dni). W przypadku grypy, u większości pacjentów, u których nie nastąpiły komplikacje pogrypowe charakterystyczny objaw - uczucie „rozbicia” i silnego osłabienia może utrzymywać się przez 2-3 tygodnie

Dlaczego leczenie objawów jest ważne?

Zakażenie wirusowe nosa i gardła powoduje bolesny stan zapalny i w przypadku wirusów grypy bardzo wysoka gorączkę. Tzw. leczenie objawowe ma na celu zmniejszenie bólu, obniżenie gorączki i zahamowanie zapalenia – a więc poprawienie komfortu. Pamiętajmy jednak, że bardzo wysoka gorączka w grypie zagraża powikłaniami, a nawet zgonem, zaś przewlekłe zapalenie uszkadza nieodwacalnie nabłonek śluzówki nosa i gardła i osłabia fizjologiczne osłony przed zarazkami.

Cele leczenia objawowego grypy i przeziębienia  Leki stosowane dla osiągnięcia w/w celów?

Ponadto zaleca się chorym leżenie w łóżku i obfite nawadnianie.

Kaszel w grypie i przeziębieniu

Kaszel jest odruchem obronnym pomocnym w usunięciu wydzieliny śluzowo-surowiczej i zawartych w niej zarazków i cząstek ciał stałych z dróg oddechowych. W przebiegu grypy - początkowy suchy kaszel zamienia się w poczucie „zakorkowania” dróg oddechowych. Wirusy grypy dobrały się już na dobre do nabłonka śluzówki i intensywnie się w nim namnażają - wywołując niszczący stan zapalny. Powoduje to obrzęk błony śluzowej, zaczerwienienie i powstanie wydzieliny, którą pomimo bólu gardła musimy odpluwać, aby nie przeszkadzała w oddychaniu.

Zasada leczenia kaszlu w grypie

Zasadą leczenia grypy jest niehamowanie odruchu kaszlowego przez lekarstwa. Jednak kaszel, który jest suchy i szczególnie uciążliwy (np. nocą) - wspomaga się leczeniem farmakologicznym. Zwykle są to środki wydane z przepisu lekarza – leki wyksztuśne, rozrzedzające wydzielinę śluzową, bakteriobójcze. Niektóre z nich – np. środki ziołowe i syropy ziołowe są dostępne bez recepty i mogą być używane w samoleczeniu.

Syropy lecznicze w grypie i przeziębieniu 

Syrop leczniczy stosowany w grypie powinien mieć kilka własności leczniczych. Po pierwsze powinien rozrzedzić zagęszczoną wydzielinę śluzową i ułatwić unieruchomionym rzęskom nabłonka śluzówki jej wydalanie, wraz z zarazkami i innymi zanieczyszczeniami. Po drugie powinien powlec zmienioną zapalnie, ( „wysuszoną” gorączką) śluzówkę nosa i gardła - warstewką żelu łagodzącego zapalenie. Najlepiej, aby ten syrop powlekający miał również własności bakteriobójcze.

Leczenie kataru

Katar w grypie zdarza się rzadko. Powinniśmy jednak wiedzieć, że skutkiem samoleczenia śluzówki nosa – np. kroplami, czy aerozolem kupionymi bez recepty jest nie tylko dobroczynne zmniejszenie obrzęku śluzówki nosa, co przynosi doraźną ulgę. Wiele preparatów  zmniejsza równocześnie dopływ krwi, upośledzając tym samym odżywianie śluzówki. Z tego właśnie względu stosowanie kropli przez okres dłuższy niż 10 dni (optymalny okres stosowania 3-5 dni) może spowodować wtórny, trudny w leczeniu obrzęk śluzówki. Pamiętajcie również o stosowaniu stężenia odpowiedniego dla wieku.

Niesteroidowe środki przeciwzapalne

W przeziębieniowych infekcjach wirusowych dróg oddechowych – w pierwszym rzędzie stosuje się niesteroidowe środki przeciwzapalne, przeciwgorączkowe  i przeciwbólowe. Zalicza się do nich: kwas acetylosalicylowy (czyli tzw. salicylany), paracetamol, ibuprofen, naproksen itp. Salicylany i niesteroidowe leki przeciwzapalne działając obwodowo, wywierają działanie przeciwgorączkowe, przeciwbólowe i przeciwzapalne. Środki tego typu mogą być używane przez większość chorych, w tym np.paracetamol i ibuprofen (w odpowiednich dawkach) – przez dzieci w wieku powyżej 6 miesięcy.

 

3. LEKI PRZECIWGORĄCZKOWE, PRZECIWBÓLOWE I PRZECIWZAPALNE 

Paracetamol - specjalista od obniżania gorączki

Lekiem wyspecjalizowanym w obniżaniu gorączki jest paracetamol. Działa bezpośrednio na ośrodek termoregulacyjny podwzgórzowy wywierając działanie przeciwgorączkowe. Paracetamol jest również środkiem przeciwbólowym. W przeziębieniu lub grypie paracetamol uśmierza bóle głowy i gardła oraz bóle kostno-mięśniowe towarzyszące infekcji. Jego dobroczynny wpływ odczuwa się po 30–60 minutach od podania i utrzymuje się około 4 godzin na zrównoważonym, optymalnym dla organizmu poziomie.

Paracetamol – bezpieczny dla dzieci

U dzieci które nie skończyły 12. roku życia, z zasady leczymy przeziębienie przy pomocy paracetamolu.Możemy też stosować środek silniejszy w zwalczaniu stanu zapalnego – np. ibuprofen.   Paracetamol jest bardzo dobrze tolerowany przez małe dzieci, jeśli przestrzega się właściwego dawkowania. Wątroba małego dziecka „nie zauważą” tego leku, gdyż nie posiada rozkładających go enzymów. Dlatego paracetamol jest o wiele mniej toksyczny dla małych dzieci niż dla osób dorosłych ze względu na mniej intensywny metabolizm komórek wątroby u dzieci, dzięki czemu paracetamol prawie w ogóle nie ulega u nich przemianie do toksycznych substancji. Tak więc ryzyko uszkodzenia wątroby u dzieci jest znikome. 

Lecznicze własności paracetamolu 

Dlaczego zalecamy paracetamol (i ibuprofen), a nie np. kwas acetylosalicylowy? Ponieważ kwas acetylosalicylowy i inne salicylany może się przyczynić do wystąpienia zespołu Reye’a. Choroba ta, choć rzadka, stanowi zagrożenie dla życia dziecka. Dochodzi do niej zwykle kilka dni po przebyciu grypy lub ospy wietrznej – gdy uprzednio dziecku podawano kwas acetylosalicylowy dla złagodzenia objawów i obniżenia gorączki. Paracetamol łagodzi również ból u niemowlęt w czasie ząbkowania, gdy występuje stan zapalny dziąseł.

Jak dawkować paracetamol?

Leku nie należy podawać przewlekle, lecz ograniczać do kilku dni, gdy gorączka zwykle spada. Jeśli gorączka się nie obniży, co do dalszego leczenia należy koniecznie poradzić się lekarza prowadzącego. Należy ściśle przestrzegać właściwego dawkowania, gdyż przyjmowanie zbyt dużych dawek grozi poważnymi komplikacjami zdrowotnymi. Środek źle dawkowany spowodować może zapalenie nerek, methemoglobinemię oraz niedokrwistość niedobarwliwą. Ścisły nadzór lekarza konieczny jest u pacjentów z zaburzeniami wątroby lub nerek. Przy prawidłowym dawkowaniu  niekorzystne objawy uboczne występują bardzo rzadko (zaczerwienienie skóry, wysypka). 

Jak działa ibuprofen?

Cechą leków z tą substancją leczniczą jest długi czas działania. Ibuprofen ma silne działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe i przeciwgorączkowe.  Dobrze sprawdza się w leczeniu objawowym przeziębień i grypy, gdyż skutecznie łagodzi towarzyszące tym chorobom objawy gorączki i bólów - głowy, mięśni, stawów, itp. Ibuprofen pomaga w powikłaniach grypowych – w zapalenie zatok. Ponadto jest stosowany w bólach i chorobach reumatycznych, w bólach towarzyszących przeciążeniom kręgosłupa, jak tez w bólach pourazowych i nerwobólach. Jest też skuteczny w łagodzeniu dolegliwości menstruacyjnych, bólów głowy, zębów. Chociaż ibuprofen, tak jak każdy preparat z grupy niesterydowych leków przeciwzapalnych  może powodować powstawanie owrzodzeń żołądka i dwunastnicy – zagrożenie to jest znacznie mniejsze, niż po stosowaniu kwasu acetylosalicylowego. Ibuprofen należy do najlepiej tolerowanych niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Jednak dzieci poniżej 6 miesięcy nie powinny zażywać ibuprofenu bez konsultacji z lekarzem.  Lek może jednak tak, jak wszystkie tego środki z tej grupy nasilać działanie preparatów zmniejszających krzepliwość. Ze względu na dobrą tolerancję i rzadkość działań niepożądanych lek ten jest zalecany przez  Światową Organizację Zdrowia (WHO) i  Europejską Unię Przeciwreumatyczną. Przeciwwskazaniami do przyjmowania ibuprofenu są: czynna choroba wrzodowa, astma i uczulenie.

Jakie własności ma naproksen?

Naproksen sodium, (skr. naproksen) wykazuje wysoką efektywność w zwalczaniu procesu zapalnego i w obniżaniu gorączki. Wskazaniem do stosowania są: grypa, przeziębienie i  inne wirusowe zakażenia o podłożu zapalnym i gorączkowym. Również bóle o  niewielkim lub średnim natężeniu, np. towarzyszące w/w infekcjom  przebiegającym z gorączką. Ponadto bóle towarzyszące miesiączkowaniu, migrenie, chorobom zębów, urazom tkanek miękkich i kości, chorobom stawów. Niewątpliwą zaletą naproksenu jest długi czas działania. Lek działa 12 godzin, więc wystarczy go przyjmować dwa razy dziennie. W dawkach do 200 mg przeznaczony jest do samodzielnego leczenia gorączki, zapalenia i bólu.  Lek stosowany zgodnie z wskazaniami jest bezpieczny, jednak tak, jak w przypadku innych niesteroidowych leków przeciwzapalnych głównymi przeciwwskazaniami do jego stosowania (zawartymi w ulotce, którą należy uważnie przeczytać!) są: choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy,  zaburzeniami krzepnięcia krwi, (podobnie jak kwasu acetylosalicylowego!). Ostrożność powinni  wykazać pacjenci z niewydolnością nerek i wątroby.  

Ostrzeżenie przed salicylanami

Dzieciom do lat 12 zalecany jest paracetamol, ewentualnie ibuiprofen, a nie kwas acetylosalicylowy. Unikamy kwasu acetylosalicylowego ponieważ może się przyczynić do wystąpienia tzw. zespołu Reye’a. Choroba ta, choć rzadka, stanowi zagrożenie dla życia dziecka. Dochodzi do niej zwykle kilka dni po przebyciu grypy lub ospy wietrznej, gdy dziecku podano kwas acetylosalicylowy dla złagodzenia objawów i obniżenia gorączki.

Uwaga do rodziców dzieci na uczulenie na leki przeciwgorączkowe!

Jeśli kiedykolwiek zauważyliście ataki kaszlu u swojego dziecka po zażyciu któregoś z leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych służących do obniżania gorączki - paracetamol, ibuprofen, naproksen, itp. - należy lek odstawić i natychmiast poinformować o tym swojego lekarza. Koniecznie powinno się czytać ulotkę przed podaniem leku dziecku, a także postępować według według jej instrukcji.  

 

4. LECZENIE PRZYCZYNOWE GRYPY 

Leczenie przyczynowe grypy

Leczenie przyczynowe, czyli przy pomocy leków niszczących wirusy grypy jest możliwe od dawna przy pomocy leków starej generacji - amantadyna i rimantadina ( amantadyna jest zarejestrowana w Polsce). Niestety leczenie tego typu znane np. od dziesięcioleci – np. we Francji – ujawniło niepożądane działania uboczne, które zniechęcają wielu chorych. Ostatnio wprowadza się więc do leczenia grypy leki bardziej skuteczne i bezpieczne w stosowaniu – inhibitory neuramidaz. Leki te o nazwach chemicznych - zanamiwir i oseltamiwir - niszczą wirusy grypy typu A i B. (Zanamiwir jest zarejestrowany w Polsce).

Jak wirusy niszczą ludzkie komórki?

Kiedy do wnętrza komórki ludzkiej przedostanie się materiał genetyczny wirusa grypy - zawarte w nim kwasy nukleinowe (informacja genetyczna) podporządkowują sobie aparat genetyczny komórki gospodarza, tak że zaczynają tworzyć się białka struktury nowego wirusa, a nie gospodarza. W efekcie powstają liczne, nowe wirusy, a ulegają zniszczeniu ludzkie komórki. Infekcja zaczyna się intensywnie rozwijać. Zanim jednak wirus podporządkuje sobie mechanizm genetyczny komórek człowieka i zacznie wytwarzać swe „dzieci” replikaty - niezbędne jest „uwolnienie i odsłonięcie” jego materiału genetycznego (RNA) ze specjalnej otoczki. Dopiero wówczas matryca genetyczna wirusa grypy uaktywnia się i może być zamieniona przy pomocy specjalnych enzymów - na kod genetyczny imitujący ludzki, niezbędny dla odtworzenia się (replikacji) wirusa. 

Jak działają leki przeciwwirusowe?

Okazuje się, że przy pomocy leków o działaniu wirusostatycznym można zablokować replikację RNA wirusa grypy typu A  wewnątrz ludzkiej  komórki. Przykładowo przy pomocy leków zawierajacych  amantadynę i rimantadinę można zablokować metabolizm wewnątrz komórkowy. Dzięki temu uniemożliwia się pierwszy etap podporządkowywania sobie mechanizmu genetycznego naszych komórek przez wirusa. Oznacza to zatrzymanie namnażania się najgroźniejszego z wirusów grypy - wirusa typu A - a więc powstrzymanie grypy lub znaczne złagodzenie jej przebiegu.

Uwarunkowania stosowania amantadyny i rymantadyny

Amantadyna, w bezpiecznym dla zdrowia stężeniu jest lekiem zdolnym powstrzymać lub wyraźnie złagodzić rozwój grypy, już po zakażeniu się infekcją. Najskuteczniej działa w podana od początku infekcji. Trzeba też wiedzieć, że amantadyna nie działa na wirusa grypy typu B, ani na wirusy grypy rzekomej i innych wirusów RNA - toteż stosując ją przez pomyłkę w tych przypadkach i nie osiągając efektów leczniczych dowiemy się tylko, że nasza choroba jest mniej groźna niż myśleliśmy. Powinniśmy też uwzględnić specyficzne działanie leku na układ nerwowy,( tj. możliwość zaburzeń snu, nudności, wymioty, wzrost pobudliwości, itp.). Rymantadyna wywołuje mniej działań niepożądanych ze strony ośrodkowego układu nerwowego, ale jest droższa. U osób w podeszłym wieku oraz u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek lub wątroby konieczna jest odpowiednia modyfikacja dawkowania.

Leki przeciwwirusowe nowej generacji.

Wspomniane wyżej zanamiwir i oseltamiwir niszczą zarówno wirusy typu A, jak i B. Zanamiwir jest dopuszczony w USA już od 1999 roku dla dorosłych i dla dzieci od 12. roku życia. Zwiększyło to znacznie możliwości leczenia zakażeń wirusami grypy typu A i B. Wykazano, że u chorych, którzy we wczesnym okresie zakażenia przyjmowali zanamiwir w postaci wziewnej, objawy grypy ustępowały  szybciej. Zanamiwir stosuje się 2 razy dziennie przez 5 dni za pomocą plastikowego inhalatora aktywowanego wdechem. Zanamiwir jest już zarejestrowany w Polsce, a drugi lek (oseltamiwir) czeka na rejestrację. 

Podstawowa zasada przeciwdziałania grypie – szczepienia ochronne!

W leczeniu przyczyn grypy, czyli niszczeniu wirusów grypy typu A i B  podstawową zasadą jest profilaktyka – tj. szczepienia ochronne. Leki przeciwwirusowe nowej generacji i starszej należy stosować jako uzupełnienie szczepienia przeciwko grypie, a nie jako jego substytut. Tym bardziej, że skuteczność terapii z ich pomocą jest uwarunkowana rozpoczęciem leczenia  nie później niż w ciągu 48 godzin trwania choroby. Leki najnowszej generacji są ponadto  wielokrotnie droższe, niż szczepionki.

Komu są zalecane leki nowej generacji?

Leki przeciwwirusowe są szczególnie użyteczne w profilaktyce grypy u pacjentów z grup dużego ryzyka, u pracowników służby zdrowia, którzy nie zostali zaszczepieni przed wybuchem epidemii, a zwłaszcza osób z niedoborem odporności, którzy mogą nie wytworzyć wystarczającego stężenia swoistych przeciwciał po szczepieniu przeciwko grypie. 

 

5. LECZENIE NATURALNE PRZEZIĘBIENIA

(Rady zaczerpnięte od znakomitego lekarza – prof. dr hab. med. Andrzeja Danysza) 

Motto porady:

Medycyna naturalna nie dąży na ogół do działania przyczynowego, np. nie usuwa drobnoustrojów wywołujących choroby zakaźne. Przede wszystkim mobilizuje własne siły obronne ustroju.

Co wiemy o metodach naturalnych w samoleczeniu przeziębienia

Przeziębienie jest chorobą bardzo częstą, o względnie mało nasilonych objawach, na ogół nie groźną (z reguły nie powodującą zagrożenia życia). Stanowi dobry przykład choroby nadającej się do samoleczenia, tzn. nie wymagającej wizyty u lekarza, a co najwyżej porady farmaceuty. Leczy się przede wszystkim ostre objawy, jak ból gardła, katar, kaszel i inne. Dawniej uważano, że medycyna naturalna wykorzystuje vix meticatrix naturae, czyli naturalne siły „ozdrowieńcze” ustroju. Obecnie określa się je jako sposoby pobudzania naturalnych procesów odpornościowych (immunologicznych) organizmu.

Zanim przeziębienie się rozwinie

Niektórzy zalecają specjalne zabiegi hydroterapeutyczne: kąpiel nóg w wodzie o wzrastającej temperaturze od 37 do 42°C, z dodatkiem sproszkowanej gorczycy. Kąpiel ta wywołuje przedłużone przekrwienie nóg z uczuciem ciepła i odprężenia. Chociaż mechanizm działania tego zabiegu nie jest wyjaśniony, zakłada się, że na drodze odruchowej dochodzi do przekrwienia twarzo-czaszki z następowymi wzmożonymi reakcjami obronnymi.

Na ból gardła

W bólach gardła, oprócz płukania i ssania tabletek odkażających, zaleca się inhalacje parowe – z samej wody, roztworami soli mineralnych, naparami niektórych roślin, np. kwiatu rumianku, co wyraźnie zwiększa efekt leczniczy. Można je robić w domu, używając naczynia (garnka) z gorącą wodą (60–80°C). Należy pochylić się nad naczyniem, przykryć głowę ręcznikiem i wdychać parę przez kilkanaście minut. Po zabiegu powinno się co najmniej kilkanaście minut przebywać w cieple, owinąć szyję szalikiem i nie wychodzić na dwór.

Gorączka nie jest charakterystycznym objawem przeziębienia

Najczęściej występuje stan podgorączkowy (temperatura nie przekracza 37,5°C) i to zwykle u dzieci. Według opinii specjalistów gorączka ma korzystny wpływ na przebieg zakażenia, w tym również na przeziębienie. Zwiększa ona aktywność i sprawność systemu oczyszczania rzęskowo-śluzowego, zwiększa wytwarzanie przeciwciał i aktywność fagocytów – komórek „pożerających” ciała obce i bakterie. Oczywiście wysoka lub długotrwała gorączka nie jest korzystna i powinna być zwalczana.

Fizykoterapia w zwalczaniu gorączki

Korzystne są zwłaszcza zimne kompresy i zawijanie nóg, co powoduje wyraźne oziębienie ciała. Jednocześnie bodziec zimna tonizuje krążenie. Należy jednak pamiętać, że w wypadku zimnych kończyn należy uprzednio je ocieplić i wywołać przekrwienie skóry nóg. Przestrzega się również przed zimnymi kąpielami (25°C).

Gdy przeziębienie jest nasilone nie stosujemy zimnych kompresów

W stanie ostrym przeziębienia, stanowiącym tło gorączki, są wyzwalane pewne toksyczne substancje (mediatory przeziębienia), które podtrzymują zapalenie śluzówki nosa, gardła i oskrzeli. Zabiegi hydroterapeutyczne nie hamują wytwarzania tych substancji. Dlatego uważa się za uzasadnione stosowanie aspiryny (polopiryny) i paracetamolu, pamiętając, że aspiryny nie powinno się podawać dzieciom, lepszy jest paracetamol.

Osłabienie odporności inicjuje powikłania

Często przeziębienie przedłuża się lub występują określone powikłania, np. przewlekłe zapalenie oskrzeli i zapalenie zatok przynosowych. Objawy te świadczą, że organizm mało energicznie reaguje na zakażenie. Należy zatem go pobudzić.

Termiczne pobudzanie odporności

Są różne sposoby wzmożenia reaktywności ustroju. Najprostszym jest zastosowanie ciepła, trudno jest jednak znaleźć odpowiednie nasilenie bodźca termicznego. Zbyt silny może wywołać bardzo niebezpieczne następstwa. Ciepło może być w postaci suchej (termofor, poduszka elektryczna) i wilgotnej (kompresy rozgrzewające, gorące kompresy pod ceratką, kąpiele częściowe lub okłady parafinowe). Często stosuje się ciepłe (gorące) kompresy z kwiatów rumianku i innych roślin, a także gorące okłady z puree ziemniaczanego. W stanach zapalnych zatok przynosowych stosuje się rozgrzewające zabiegi elektroterapeutyczne.

Bańki

Bardzo skutecznym środkiem w przewlekłym zapaleniu oskrzeli, oprócz oczywiście leków wykrztuśnych, są bańki. Upraszczając można powiedzieć, że rozróżniamy bańki zwykłe (szklane) i chińskie akupunkturowe (bezogniowe). Obydwa rodzaje powodują odruchowe przekrwienie narządów znajdujących się pod miejscem zastosowania bańki, unerwionych przez te same grupy nerwów. Ponadto bańki wiążą się zawsze z wybroczeniem podskórnym krwi, która wchłaniając się działa bodźcowo na układ odpornościowy (w podobny sposób działa również wstrzyknięta domięśniowo własna krew – nazywa się to autohemoterapia).

Rehabilitacja pochorobowa

Celem jest poprawa kondycji, a więc zwiększenie odporności na zakażenie przeziębieniowe. Metodą rehabilitacji może być odpowiednia dieta wzmacniająca, zioła zapobiegające nawrotom infekcji, ito. (patrz poniżej)

Repetytorium

Przez medycynę naturalną rozumiemy wykorzystanie do leczenia środków pochodzących z naszego środowiska naturalnego oraz metod (zabiegów) imitujących procesy występujące w przyrodzie. Medycyna naturalna, którą możemy zastosować w profilaktykę przeciw przeziębieniom (i grypie) obejmuje m.in. balneologię (leczenie kąpielami wodnymi), hydroterapię (leczenie zabiegami wodnymi), klimatoterapię (leczenie klimatyczne), fitoterapię (leczenie ziołami), leczenie dietetyczne, akupunkturę (leczenie przy pomocy nakłuwania specjalnymi igłami określonych miejsc ciała), akupresurę (uciskanie określonych miejsc ciała), chiroterapię (ucisk określonych miejsc ciała opuszkami palców) itd.  

 

6. KILKA PRAKTYCZNYCH RAD NA PRZEZIĘBIENIE I GRYPĘ

Pozostańcie w cieple.

Zimno czy chłód nie są bezpośrednią przyczyną zaziębienia, jednak osłabiają układ odpornościowy. Pozostawanie w cieple, kiedy jesteście zaziębieni lub chorujecie na grypę, umożliwia skoncentrowanie się układu immunologicznego na walce z chorobą.

Płuczcie gardło.  W leczeniu grypy, jak też ostrych przeziębień połączonych z zapaleniem oskrzeli bardzo ważne są zdrowotnie napary lub ekstrakty wodne z takich ziół, jak: Pijcie ciepłe płyny

Rozrzedzają one wydzieliny błony śluzowej, co może zapobiec powstawaniu wtórnych infekcji bakteryjnych. Tradycyjnym lekarstwem na zapchany nos są gorące herbaty ziołowe z małą łyżeczką miodu lub gorąca herbata z miodem. Należy jednak pamiętać, że herbata zawiera kofeinę, której spożycie należy ograniczać podczas choroby.

Pijcie tyle, aby wasz mocz był przezroczysty

Podczas zaziębienia lub grypy należy pić co najmniej osiem szklanek płynów dziennie. Najlepiej soków owocowych, naparu z ziół /kwiatu rumianku, lipy, bzu czarnego, itp./ czy zwykłej ciepłej wody.  Jeśli wasz mocz jest wciąż koloru żółtawego, oznacza to, że nie wypiliście wystarczającej ilości płynów.

Wdychajcie parę – czyli stosujcie inhalacje lecznicze

Do czterech filiżanek wrzącej wody dodajcie 3–4 krople olejku z eukaliptusa, sosny, rozmarynu lub tymianku. Nałóżcie sobie na głowę ręcznik i wdychajcie parę przez 10 minut. Powtarzajcie inhalacje 2–3 razy dziennie.

Jedzcie potrawy lekkostrawne, obfitujące w delikatny włóknik roślinny 

Osłabiony organizm potrzebuje pokarmu bogatego w lekkostrawne białka (białe mięso, ryby, buliony), aby zregenerować zainfekowanane i zniszczone przez wirusy komórki nabłonka śluzówki. Korzystne dla zdrowia są niskokaloryczne gotowane warzywa obfitujące we włóknik (marchewka, buraki, itp.), jak też zawarte w nich witaminy.

 

7. DIETA WZMACNIA ODPORNOŚĆ

(Rady doświadczonego gastrologa dr n. med. Janusza Cioka)

Motto porady:

Dotychczas jedynym farmakologicznym sposobem zwalczenia przeziębienia jest stosowanie środków, które niwelują jego objawy, takie jak ból gardła, kaszel, katar czy bezsenność. Lekarze na ogół mało uwagi przywiązują natomiast do zaleceń żywieniowych. Przyczyna tego tkwi między innymi w ciągle małej ilości rzetelnie potwierdzonych badań, które pozwoliłyby ustalić, w jaki sposób żywienie wpływa na przebieg infekcji wirusowej.

Przeżycie zimy bez zaziębienia i grypy jest prawdziwym wyczynem

Wszyscy wiemy, że istnieją szczepionki zapobiegające zachorowaniu na grypę. Jednak nie chronią one przed innymi infekcjami, w tym również pospolitymi zaziębieniami. Tymczasem współczesna wiedza dostarcza wiele informacji potwierdzających znane od dawna przekonanie, że odpowiednio dobrana dieta może wzmacniać nasz system odpornościowy i w ten sposób nie dopuścić do powstania objawów infekcji.

Zwiększa odporność witamina C

Wiele osób zna już zalecenie zwiększenia spożycia witaminy C dla zwiększenia odporności na zakażenie wirusami przeziębienia i grypy. Istnieją udowodnione przesłanki pozwalające na stwierdzenie, że duże dawki tej witaminy mają korzystny wpływ na przebieg infekcji. Wykryto na przykład, że wiele osób przyjmujących witaminę C w dawce 500 – 1000 mg dziennie przechodzi przeziębienie łagodniej i szybciej powraca do zdrowia. Przypuszcza się, że witamina C (czyli kwas askorbinowy) zwiększa stężenie interferonu – substancji wytwarzanej przez nasz organizm dla ochrony komórek przed atakiem wirusów.

W jakich pokarmach znajdziemy najwięcej witaminy C?

Witaminę C zawiera wiele produktów spożywczych, takich jak owoce i soki cytrusowe. Rekordzistami są: owoce kiwi, czarna porzeczka, truskawka; oraz warzywa zielonolistne ( sałata, natka pietruszki) oraz owoce egzotyczne, na przykład guawa czy acerola. Można także przyjmować suplementy (leki) zawierające witaminę C.

Zwiększa  odporność stosowanie witaminy i biopierwiastków

Wykryto, że osoby w starszym wieku przebywające w zakładach opiekuńczych rzadziej zapadały na infekcje, jeżeli otrzymywały zestaw suplementów składający się z 20mg cynku, 100 ľg selenu, 15 mg witaminy E i 6 mg beta-karotenu (prowitaminy A). Możliwe, że podawanie podobnego zestawu może ochronić duże grupy ludzi z osłabionym układem odpornościowym przed zachorowaniem. Działanie ochronne wykazują nie tylko witaminy i składniki mineralne.

Zalecane są immunostymulatory w postaci roślin leczniczych

Zwolennicy ziołolecznictwa od dawna podkreślają korzyści wynikające ze stosowania czosnku. Właściwości antywirusowe czosnku zależą od naturalnych zawartych w nich składników, zwanych związkami allilowymi. Podobne własności ma również Echinacea (bławatek purpurowy), wykorzystywana do wyrobu kapsułek i dropsów o działaniu przeciwwirusowym.

Unikajmy stresu i niezdrowego stylu życia

O ile niektóre wyżej wymienione składniki pokarmowe mogą wspomagać system immunologiczny, to stres działa wręcz przeciwnie, nasilając ryzyko wystąpienia infekcji. Podobnie szkodzi brak snu, palenie tytoniu, nadużywanie alkoholu, narkotyki, itp.

Dieta zdrowia

Najlepsza strategia wygrania bitwy z zimowymi infekcjami to spożywanie urozmaiconej diety zawierającej duże ilości owoców i warzyw oraz aktywny tryb życia bez zaniedbywania należącego się nam wypoczynku. A oto produkty spożywcze będące dobrym źródłem witaminy C, witaminy E, beta-karotenu, cynku i selenu:
1. Witamina C: owoce cytrusowe, kiwi, czarna porzeczka, truskawka.
2. Witamina E: orzechy laskowe i włoskie, ziarna słonecznika, olej słonecznikowy, kiełki pszenicy, owoce awokado.
3. Beta-karoten: marchew, dynia, mango, morela, pomidory, warzywa zielonolistne.

 

Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej "PULS"
Ostrowiec Świętokrzyski, Osiedle Słoneczne 10 obok pasażu handlowego, tel. 041 263 41 65, 501 699 165

Strona główna | Kontakt | Dojazd