Tu jesteś:   Strona główna / Porady / Angina

 

 

 

Gorączka u dziecka

 

Duże odchylenia od prawidłowej temperatury ciała wynoszącej 36 do 37°C mogą spowodować zagrożenia dla zdrowia. Nic więc dziwnego, że organizm reaguje na gorączkę zespołem dolegliwych objawów. Dziecko płacze, ma gorącą głowę i ciało, jeśli potrafi mówić – skarży się na ból głowy i mięśni.

 

1. OBAWY I POMIAR GORĄCZKI 

Stopnie nasilenia gorączki – mierzone pod pachą - określamy zwykle jako: Ale uwaga! Ważne jest w jakim miejscu ciała dziecka mierzymy gorączkę.

Temperatura mierzona w jamie ustnej jest wyższa o 0,3 stopnie Celsjusza, a w odbytnicy - o 0,5 stopni Celsjusza od mierzonej w tym samym czasie pod pachą. Temperaturę ciała możemy też mierzyć specjalnymi aparatami cyfrowymi, np. w uchu.

U niemowląt zwykle mierzymy temperaturę w odbycie, gdyż taki pomiar jest szybki, wygodny do przeprowadzenia i dokładny. 

Toteż o gorączce u niemowląt i małych dzieci mówimy wówczas, gdy temperatura mierzona w odbycie wyniesie:

Przyczyny gorączki

Zwykle gorączkę wywołują choroby z infekcją wirusową lub bakteryjną. Zalicza się do nich: przeziębienie, grypę, zapalenia migdałków, zapalenie ucha środkowego, infekcje żołądkowo-jelitowe, zapalenie pęcherza moczowego, odrę, różyczkę, świnkę, ospa wietrzną, bolesne ząbkowanie, poparzenia słoneczne, udar, itp. Poniżej podano najczęściej występujące u dzieci choroby infekcyjne oraz towarzyszące im objawy.

Choroby wywołujące gorączkę
Choroby wywołujące gorączkę Objawy wywołujące lub towarzyszące gorączce
przeziębienie stan podgorączkowy oraz:  katar, ból gardła, ból mięśni, kaszel,
grypa wysoka gorączka oraz:  kaszel, katar, ból głowy i mięśni
angina -zapalenie migdałków podniebiennych nieprzyjmowanie napojów przez niemowlęta, u starszych dzieci ból gardła, zwłaszcza przy przełykaniu
zapalenie ucha środkowego małe dziecko często dotyka ucha, jest płaczliwe i niespokojne; starsze dzieci skarżą się na ból ucha
zapalenie krtani u małego dziecka Szybko narastająca duszność, „szczekający” kaszel, wysoka gorączka, wdech powietrza, któremu towarzyszą odgłosy "piania koguta" - wymagają natychmiastowej intensywnej pomocy lekarskiej i wezwania pogotowia.
infekcja żołądkowo-jelitowa gorączka oraz:  biegunka i wymioty
zapalenie pęcherza moczowego gorączka oraz: parcie na pęcherz, pieczenie podczas oddawania moczu
odra gorączka oraz zaczerwienione oczy, łzawienie, światłowstręt katar, ból gardła, męczący i suchy kaszel
różyczka (objawy: różowa wysypka, początkowo za uszami na szyi, a potem na całym ciele, powiększenie i bolesność węzłów chłonnych na potylicy, na szyi, niewielka gorączka);
odra gorączka oraz zaczerwienione oczy, łzawienie, światłowstręt katar, ból gardła, męczący i suchy kaszel
świnka/td> gorączka oraz:  bolesny obrzęk poniżej uszu, obrzęk ślinianek podżuchwowych i podjęzykowych, szyja wyraźnie grubsza, gorączka
ospa wietrzna wysoka gorączka  do 40 °C oraz: czerwone plamki wypełniające się płynem surowiczym, a następnie pękające przy najmniejszym urazie; powstałe w to miejsce krosty pokrywają się strupami, które odpadają po 1-3 tyg
zapalenie opon mózgowych wysoka gorączka, zły stan ogólny, silny ból głowy, światłowstręt, sztywność karku, wymioty
inne częste przyczyny gorączki u niemowląt - bolesne ząbkowanie, gorączka trzydniowa, inne stany zapalne.
Inne rzadkie przyczyny gorączki oparzenie słoneczne, reakcje alergiczne, choroby układu odpornościowego

 

2. WPŁYW TEMPERATURY NA ZDROWIE

Prawidłowa temperatura ciała dzieci wynosi od 36 do 37°C.

W tej temperaturze organizm najefektywniej pozyskuje składniki odżywcze i energię z pożywienia, najsprawniej buduje i regeneruje swe tkanki oraz usuwa zbędne produkty przemiany materii, aby nie zatruwały ciała. Większość niezbędnych dla zdrowia reakcji chemicznych zachodzi przy temperaturze 37°C.

Dlaczego rośnie gorączka?

Już temperatura powyżej 37°C może budzić niepokój, chociaż jej wysokość nie musi być wykładnikiem ciężkości choroby. Najczęściej przyczyną gorączki jest zakażenie wirusowe lub bakteryjne, rzadziej inne czynniki.

Czym zagraża gorączka u dziecka?

Wysoka gorączka wywołuje dreszcze, ból głowy, pocenie się, rumieńce, przyspieszony oddech i tętno, uczucie pragnienia. Czasami mogą się pojawić poważniejsze objawy. Zaliczamy do nich silne dreszcze, po których następuje bardzo obfite pocenie i nagły spadek temperatury ciała, co powoduje osłabienie.
Jak wpływa na zdrowie wysoka i długotrwała gorączka?
Długotrwała gorączka wpływa niekorzystnie na pracę wielu narządów wewnętrznych dziecka, zwłaszcza na ośrodkowy układ nerwowy, układ krążenia, nerki, wątrobę. Dziecko jest niespokojne, drażliwe, nie może zasnąć. Gorączka może również wywoływać napady drgawek lub śpiączkę, zaburzenia świadomości i zagrażać udarem cieplnym. Z tych względów niezbędne jest obniżenie temperatury przy pomocy leków przeciwgorączkowych.

 

3. LECZENIE GORĄCZKI

Do obniżania gorączki u dzieci zalecany jest paracetamol i ibuprofen

Aby wyregulować termostat organizmu, zalecane są leki, które mogą zmniejszyć gorączkę. Zwykle zaleca się małym dzieciom paracetamol lub ibuprofen w czopkach lub w syropie. Środki tego typu mogą być używane przez większość dzieci w wieku powyżej 6 miesięcy.

Ostrzeżenie przed salicylanami

Dzieciom do lat 12 zalecany jest wspomniany wyżej paracetamol, ewentualnie ibuiprofen, a nie kwas acetylosalicylowy. Unikamy kwasu acetylosalicylowego ponieważ może się przyczynić do wystąpienia tzw. zespołu Reye’a. Choroba ta, choć rzadka, stanowi zagrożenie dla życia dziecka. Dochodzi do niej zwykle kilka dni po przebyciu grypy lub ospy wietrznej, gdy dziecku podano kwas acetylosalicylowy dla złagodzenia objawów i obniżenia gorączki.

Paracetamol – bezpieczny dla dzieci

Dzieciom, które nie skończyły 12. roku życia, a zwłaszcza niemowlętom z zasady obniżamy gorączkę przy pomocy paracetamolu. Paracetamol jest bardzo dobrze tolerowany przez dzieci, jeśli przestrzega się właściwego dawkowania. Wątroba małego dziecka „nie zauważa” tego leku, gdyż nie posiada rozkładających go enzymów.. Dzięki czemu paracetamol prawie w ogóle nie ulega u małych dzieci przemianie do toksycznych substancji. Tak więc ryzyko uszkodzenia wątroby u małych dzieci jest znikome. (Środek ten może być jednak, jak każdy lek źle dawkowany, czy dostać się w ręce dziecka bez kontroli i wówczas spowodować zapalenie nerek, methemoglobinemię oraz niedokrwistość niedobarwliwą.)  Przy dawkowaniu zgodnie ze wskazaniami z ulotki czy z zaleceniami lekarza niekorzystne objawy uboczne występują bardzo rzadko (niekiedy zaczerwienienie skóry, wysypka).

Jak dawkować paracetamol?

Leku nie należy podawać przewlekle, lecz ograniczać do kilku dni (4-5), gdy gorączka zwykle spada. Jeśli gorączka się nie obniży, co do dalszego leczenia należy koniecznie poradzić się lekarza prowadzącego. Należy ściśle przestrzegać właściwego dawkowania. Ścisły nadzór lekarza konieczny jest u małych pacjentów z zaburzeniami wątroby lub nerek.

Lecznicze własności paracetamolu

Jeśli przyczyną gorączki jest przeziębienie lub grypa, paracetamol uśmierza bóle głowy i gardła oraz kostno-mięśniowe towarzyszące infekcji. Pomaga również niemowlętom w czasie ząbkowania, gdy występuje stan zapalny dziąseł i zwiększone wydzielanie prostaglandyn powodujących dotkliwy ból.. Jego dobroczynny wpływ odczuwa się po 30–60 minutach od podania i utrzymuje się około 4 godzin na zrównoważonym, optymalnym dla organizmu poziomie.

Ibuprofen

Cechą leków z tą substancją leczniczą jest długi czas działania. Stosując ibuprofen podajemy dziecku tylko 3-4 dawki w ciągu 24 godzin (4 dawki tylko dla dzieci w wieku 6-12 miesięcy). Jednak dzieci poniżej 6 miesięcy nie powinny zażywać ibuprofenu bez konsultacji z lekarzem. Ibuprofen ma silne działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe i przeciwgorączkowe.  Dobrze sprawdza się w leczeniu objawowym przeziębień i grypy, gdyż skutecznie łagodzi towarzyszące tym chorobom objawy gorączki i bólów - głowy, mięśni, stawów, itp. Ponadto ibuprofen pomaga w bólach zębów, w chorobach reumatycznych, w bólach towarzyszących przeciążeniom kręgosłupa, jak tez w bólach pourazowych i nerwobólach. Jest też skuteczny w łagodzeniu dolegliwości menstruacyjnych, bólów głowy, zębów. Chociaż ibuprofen, tak jak każdy preparat z grupy niesterydowych leków przeciwzapalnych  może powodować powstawanie owrzodzeń żołądka i dwunastnicy – zagrożenie to jest znacznie mniejsze, niż po stosowaniu kwasu acetylosalicylowego. Ibuprofen należy do najlepiej tolerowanych niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Lek może jednak tak, jak wszystkie tego środki z tej grupy nasilać działanie preparatów zmniejszających krzepliwość. Ze względu na dobrą tolerancję i rzadkość działań niepożądanych lek ten jest zalecany przez  Światową Organizację Zdrowia (WHO) i  Europejską Unię Przeciwreumatyczną. Przeciwwskazaniami do przyjmowania ibuprofenu są: czynna choroba wrzodowa, astma i uczulenie. Uwaga do rodziców! Ostrzeżenie przed uczuleniem na leki przeciwgorączkowe! Jeśli kiedykolwiek zauważyliście ataki kaszlu u swojego dziecka po zażyciu któregoś z leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych służących do obniżania gorączki - paracetamol, ibuprofen, naproksen, itp. - należy lek odstawić i natychmiast poinformować o tym swojego lekarza. Koniecznie powinno się czytać ulotkę przed podaniem leku dziecku, a także postępować według według jej instrukcji.

Naturalne metody obniżania gorączki

Gorączkę można obniżać także metodami fizycznymi – czyli tzw. naturalnymi, które, jeśli stosowane są z rozsądkiem, są skuteczne i nieszkodliwe.

Okłady na klatkę piersiową

Gruby ręcznik bawełniany lub tetrowe pieluchy zanurzamy w ciepłej wodzie i wyciskamy. Okład należy następnie rozprostować i ułożyć na suchym ręczniku o identycznych wymiarach, położyć na nim dziecko, zawinąć, lekko przykryć i pozostawić tak przez 10–15 minut. Po tym okresie zabieg należy powtórzyć.

Kąpiel ochładzająca

Dziecko umieszcza się w wannie pełnej wody o temperaturze o 1oC niższej niż temperatura ciała. Następnie przez dopuszczanie zimnej wody temperaturę kąpieli obniża się do 32–30oC. Jest to metoda bardzo skuteczna, obciąża jednak znacznie układ krążenia i dlatego powinna być stosowana tylko wtedy gdy zawiodą inne sposoby a układ krążenia chorego jest stabilny.

 

4. ALARM GORĄCZKOWY

Należy pilnie zawezwać lekarza, gdy:

1. U niemowlęcia poniżej 6 m-ca życia pojawi się wysoka gorączka
2. Jeśli u dziecka powyżej 1 roku wysoka gorączka utrzymuje się przez 1-2 dni.
3. Jeśli gorączka przekroczy 40°C i nie spada mimo zastosowania leków przeciwgorączkowych.
4. Gdy wystąpiły drgawki gorączkowe.
5. Gdy dziecko z gorączką  nie może przechylić głowy do przodu (sztywność karku).
6. Jeśli dziecko z wysoka gorączką nie chce wypijać wystarczającej ilości napojów.
7. Gdy dziecko ma silne bóle.

Czego oczekiwać od wezwanego lekarza

Lekarz powinien dokładnie zbadać dziecko, aby znaleźć przyczynę gorączki. Może się okazać się konieczne pobranie wymazu z gardła lub wykonanie badania krwi i moczu dziecka. Zazwyczaj lekarz przepisuje leki przeciwzapalne i przeciwbólowe obniżające gorączkę i łagodzące objawy jej towarzyszące. Jeśli stwierdzi, że doszło do infekcji bakteryjnej może przepisać antybiotyki

Zasada leczenia choroby wywołujące gorączkę

Częste są specyficzne choroby infekcyjne niemowląt i małych dzieci wywołujące gorączkę i inne objawy. (wymieniliśmy je na wstępie) Wykrycie choroby będącej przyczyną gorączki i odpowiednie jej leczenie prowadzi zwykle do normalizacji temperatury. Takie podejście oznacza zasadę jednoczesnego leczenia choroby wywołującej gorączkę i objawów gorączki.

 

Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej "PULS"
Ostrowiec Świętokrzyski, Osiedle Słoneczne 10 obok pasażu handlowego, tel. 041 263 41 65, 501 699 165

Strona główna | Kontakt | Dojazd